Cà chua là một loại rau quả thực phẩm rất được
ưa chuộng vì phẩm chất ngon và dễ chế biến. Xin giới thiệu đến bà con kỹ thuật
trồng cà chua mang lại hiệu quả kinh tế cao và chất lượng.
Cà chua thuộc họ cây bạch anh, phát triển có thể cao từ 1-3m. Là cây thân mềm có thể bò trên mặt đất hoặc leo trên thân cây khác. Cà chua có thể phát triển trên nhiều loại đất nhưng thích hợp nhất vẫn là trồng trên đất mùn, đất phù sa hay đất pha cát . Có thể trồng cà chua trên đất lúa hay trên đất canh tác sau vụ bắp cải, hành tây, dưa leo và những loại cây bón nhiều phân hữu cơ, phân đạm. Độ ph trung bình của đất trồng cà chua khoảng 6-6.5, nếu đất chua hơn phải bón thêm vôi.
1. Thời vụ trồng cà chua
Vụ đông xuân: Gieo khoảng tháng 10-11 dương lịch và thu hoạch vào tháng 1-2
Vụ xuân hè: Gieo khoảng tháng 12-1 dương lịch và thu hoạch vào tháng 3-4
Vụ hè thu: Gieo khoảng tháng 6-7 dương lịch và thu hoạch vào tháng 9-10
2. Yêu cầu làm đất
Cày đất trong hơn 1 tuần. Sau khi cày ta lên luống cơ bản. Sau đó sửa sang thành luống chính thức để chuẩn bị trồng.
Chú ý khi làm đất: Không đập đất quá nhỏ để đất thành dạng bột. Luống cà chua có chiều rộng trung bình 110-120cm, rãnh rộng trung bình: 20-25cm, cao 30cm. Các luống nên bố trí theo hướng đông- tây. Vụ xuân trồng cà chua lên lúa cao hơn vụ đông.
3. Gieo hạt và trồng cây con
Trung bình gieo 100-150g hạt cho 1 ha. Trước khi gieo nên ngâm hạt trong nước có nhiệt độ 40-50 độ C trong khoảng 3 giờ, sau đó cho hạt vào túi vải bọc giấy. Để chỗ kín. Khoảng 3-4 ngày rễ mọc thì cho vào vườn ươm.
Khi đã gieo hạt đều trên đất, ta giải 1 lớp tro mỏng, tiếp phủ 1 lớp rơm mỏng và tưới ít nước sao cho đủ ẩm, sau khoảng 1 tháng đến 1.5 tháng, khi cây đã có 5-6 lá, ta có thể đem trồng.
4. Cách trồng
Mật độ trồng cây cà chua tùy thuộc vào đặc điểm của giống, tính chất của đất. Nhưng về cơ bản ta có thể bố trí như sau:
- Trồng cây vào buổi trưa, chiều.
- Các hàng cách nhau khoảng 80cm, các cây cách nhau khoảng 40cm- 60cm.
- Cắt bớt rễ cái của cây trước khi trồng, cây sẽ bén rễ nhanh hơn.
- Phân biệt trống các cây to với nhau và các cây nhỏ với nhau để dễ chăm sóc.
- Ấn nhẹ vào đất dưới gốc cây khi trồng và làm bằng phẳng đất xung quanh gốc.
- Sau khi trồng tưới nước ngay.
5. Phân bón cho cây cà chua
Cây cà chua đòi hỏi nhiều chất dinh dưỡng. Lượng chất hấp thụ tùy thuộc vào giống cây cà chua, tính chất đất, điều kiện trồng. Do giai đoạn tăng trưởng và phát dục của cây cà chua trùng nhau nên nhu cầu về chất dinh dưỡng cho cây là rất lớn. Lúc này ta cần phải bón lót, bón thúc nhiều lần, sau đó bón luân phiên phân vô cơ và hữu cơ giúp tăng hiệu quả hấp thu chất dinh dưỡng cho cây và tăng năng suất.
Chú ý: Phần lớn chất dinh
dưỡng nuôi quả được cây hấp thu sau khi trổ hoa, do đó cây yêu cầu chất dinh
dưỡng nhiều nhất trong khoảng 10 ngày sau khi hoa nở cho đến khi quả chín.
* Lượng phân bón: Sử dụng
cho khoảng 1ha cà chua
Hữu cơ: 2 tấn hữu cơ hoại.
Hữa cơ sinh học: HVP410B: 100kg.
Hữu cơ khoáng vi lượng: HVP310B: 3 kg.
Ure: 30kg, NPK 16-16-8: 25kg, sulphat kali: 30kg, supe lân: 40kg.
Hữu cơ: 2 tấn hữu cơ hoại.
Hữa cơ sinh học: HVP410B: 100kg.
Hữu cơ khoáng vi lượng: HVP310B: 3 kg.
Ure: 30kg, NPK 16-16-8: 25kg, sulphat kali: 30kg, supe lân: 40kg.
* Cách bón phân:
Bón lót: Toàn bộ phân hữu cơ + toàn bộ phân hữu cơ sinh học + toàn bộ phân vi lượng + toàn bộ phân supe lân + 5kg NPK 16-16-8
Bón thúc: 4 lần bón thúc:
- Bón thúc lần 1: (10-15 ngày sau khi trồng): 7kg ure + 7kg kali + 5kg NPK. Kết hợp phun phân bón lá HVP 6-6-4 để kích ra rễ và lá phát triển mạnh.
- Bón thúc lần 2: (22-25 ngày sau khi trồng, lúc hoa đang có nụ): 7kg ure + 7kg kali + 5kg NPK. Kết hợp phun phân bón lá HPV 10-50-10 để cà chua tạo mầm hoa, 7 ngày/ 1 lần.
- Bón thúc lần 3: (Lúc này hoa đã nở rộ ): 7kg ure + 7kg kali + 5kg NPK.
- Bón thúc lần 4: (Sau lần thu hoạch trái đầu tiên): 7kg ure + 7kg kali+ 5kg NPK. Sau đó ta lặp lại quy trình từ lần 1 để tận thu cà chua đến cuối vụ.
Cà chua cần được bón thúc nhiều lần kết hợp với tưới nước đầy đủ, nên tập trung vào thời kì cây ra hoa, đậu quả và sau mỗi lần thu hoạch quả. Nếu trời khô thì nên bón thúc với nồng độ phân loãng. Trời râm mát và mưa thì bón thúc phân với nồng độ đậm hơn.
Bón lót: Toàn bộ phân hữu cơ + toàn bộ phân hữu cơ sinh học + toàn bộ phân vi lượng + toàn bộ phân supe lân + 5kg NPK 16-16-8
Bón thúc: 4 lần bón thúc:
- Bón thúc lần 1: (10-15 ngày sau khi trồng): 7kg ure + 7kg kali + 5kg NPK. Kết hợp phun phân bón lá HVP 6-6-4 để kích ra rễ và lá phát triển mạnh.
- Bón thúc lần 2: (22-25 ngày sau khi trồng, lúc hoa đang có nụ): 7kg ure + 7kg kali + 5kg NPK. Kết hợp phun phân bón lá HPV 10-50-10 để cà chua tạo mầm hoa, 7 ngày/ 1 lần.
- Bón thúc lần 3: (Lúc này hoa đã nở rộ ): 7kg ure + 7kg kali + 5kg NPK.
- Bón thúc lần 4: (Sau lần thu hoạch trái đầu tiên): 7kg ure + 7kg kali+ 5kg NPK. Sau đó ta lặp lại quy trình từ lần 1 để tận thu cà chua đến cuối vụ.
Cà chua cần được bón thúc nhiều lần kết hợp với tưới nước đầy đủ, nên tập trung vào thời kì cây ra hoa, đậu quả và sau mỗi lần thu hoạch quả. Nếu trời khô thì nên bón thúc với nồng độ phân loãng. Trời râm mát và mưa thì bón thúc phân với nồng độ đậm hơn.
6. Cách chăm sóc cây cà chua
* Nhu cầu nước: Tùy thuộc vào từng giai đoạn phát triển của cây mà cà chua có nhu cầu nước khác nhau. Khi ra hoa, đậu quả là lúc cây cần nhiều nước nhất. Lượng nước tưới cũng tùy thuộc vào lượng phân bón, loại đất và mật độ trồng cây. Khi bón nhiều đạm và mật độ cây dầy cần tưới nhiều nước.
Sau khi trồng phải tưới nước liên tục trong 1 tuần, mỗi ngày 1 lần vào buổi sáng. Cây đã bén rễ thì 2-3 ngày mới phải tưới 1 lần. Cành lá phát triển nhiều thì cần tưới nước nhiều hơn. Thời kỳ cây cà chua ra hoa và lúc quả nhỏ là lúc cây cần nhiều nước nhất nên chú ý cần luôn giữ đất ẩm.
* Vun xới: Trước khi cây ra hoa kết quả cần vun xới. Từ khi trồng đến khi cây được 20 ngày cần vun đất 2 lần. lần thứ nhất khi cây được khoảng 10 ngày, lần thức 2 cách lần thứ nhất 1 tuần.
Làm giàn: Được tiến hành sau khi cây ra chùm hoa thứ nhất. Nên tiến hành làm giàn theo kiểu hàng rào. Cắm một cọc thẳng sát gốc của mỗi cây. Cây vươn tới đâu thì buộc thân vào cọc đến đấy. Cọc cao khoảng 1.5m, cắm sâu 20cm. Cần buộc 1 cây nối theo hàng cọc cho giàn được chắc.
* Bấm ngọn và tỉa cành: Mục đích để tập trung dinh dưỡng cho cây nuôi quả. Tùy thuộc vào từng giống cây cà chua mà ta có các cách bấm ngọn và tỉa cành khác nhau. Tuy nhiên về cơ bản ta có 2 cách sau đây.
Đối với giống cà chua ngắn ngày, nên tỉa cành chỉ để lại 1 thân mẹ. Các mầm xuất hiện ở nách lá 3-4cm là vặt đi ngay. Công việc này ta nên làm 4-5 ngày 1 lần. Sau khi trên thân chính đã có chùm hoa như ý muốn thì tiến hành bấm ngọn.
Khi trồng cà chua trên diện tích lớn, ở nơi đất màu mỡ, mưa nhiều, cà chua sinh trưởng khỏe ta áp dụng phương pháp tỉa 2 cành.
Tiến hành bấm cành nhưng vẫn để lại một cành từ thân chính dưới nách cọng lá phía dưới chùm hoa thứ nhất. Tất cả chồi non và cành khỏe sẽ được cắt bỏ. Bấm ngọn khi cây đó ra được 4-5 chùm quả. Tính từ chùm quả cuối cùng lên chừa lại hai lá, phần ngọn phía trên bấm đi.
* Tỉa lá già: Vào cuối thời kỳ sinh trưởng của, cây cà chua xuất hiện những lá già, vàng cần phải tỉa bỏ để làm thoáng ruộng cho cây phát triển tốt.
7. Thu hoạch
Thu hoạch khi cà chua chuyển sang màu vàng hoặc đỏ, chú ý không nên để xây xát, dập nát. Bảo quản nơi thoáng mát.